Sau thời gian dài học trực tuyến, học sinh từ mầm non 5 tuổi cho đến lớp 12 đã đến trường học trực tiếp. Thời điểm dạy trực tuyến, chuyện thiếu giáo viên không quá gay gắt, vì tận dụng ưu điểm của công nghệ, nhiều lớp học có thể dồn lại thành một (thường không quá 100 học sinh). Nhưng khi học trực tiếp, nhà trường cần đủ giáo viên theo định mức để bảo đảm chất lượng giáo dục. Thừa, thiếu giáo viên không phải câu chuyện mới, nhưng thực tế chứng minh, nó chưa bao giờ cũ.
Giáo viên Trường mẫu giáo Rạng Đông hướng dẫn học sinh khử khuẩn trước khi vào lớp.
Thiếu gần 1.300 giáo viên
Trong lần làm việc mới đây với lãnh đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo, Sở GD&ĐT thông tin, toàn tỉnh hiện có 1.801 giáo viên bậc học mầm non, trong khi Tây Ninh cần ít nhất 2.064 giáo viên cho bậc học này, còn thiếu 263 giáo viên. Đó là con số theo tính toán.
Còn đối chiếu với quy định tại Thông tư liên tịch số 06/2015/TTLT-BGDĐT-BNV thì nhu cầu giáo viên cho bậc học mầm non là 2.230 giáo viên. Chưa nói vị trí việc làm khác trong trường mầm non, chỉ riêng giáo viên, Tây Ninh đang thiếu 429 người.
Giáo dục phổ thông, cấp tiểu học, toàn tỉnh hiện có 4.432 giáo viên, trong khi nhu cầu theo định mức (Bộ GD&ĐT), Tây Ninh cần 4.705 giáo viên, thiếu 273 giáo viên. Cấp THCS, toàn tỉnh có 2.856 giáo viên, theo quy định, cấp học này cần 3.173 giáo viên, thiếu 317 giáo viên. Cấp THPT hiện có 1.371 giáo viên, trong khi theo quy định, cấp học này cần 1.617 giáo viên, thiếu 246 giáo viên. Cộng lại, toàn tỉnh đang thiếu 1.265 giáo viên các cấp học, bậc học.
Lãnh đạo Sở GD&ĐT giải thích, thực hiện Luật Giáo dục năm 2019, việc tuyển dụng viên chức mầm non, tiểu học, THCS gặp nhiều khó khăn về nguồn tuyển dụng (tiêu chuẩn viên chức mầm non phải đạt trình độ cao đẳng trở lên, viên chức tiểu học và THCS phải đạt trình độ đại học trở lên). Do quy định như vừa nêu, công tác tuyển dụng giáo viên cho các cấp học, bậc học khó khăn hơn.
Năm 2020, bậc mầm non có kế hoạch tuyển dụng 311 chỉ tiêu giáo viên, nhưng chỉ tuyển được 105 người, đạt 34% so với kế hoạch. Cấp tiểu học có kế hoạch tuyển dụng 197 giáo viên, tuyển được 107 giáo viên, đạt 54% so với kế hoạch.
Cấp học THCS có kế hoạch tuyển dụng 156 giáo viên nhưng tuyển được 89 giáo viên, đạt 57% so với kế hoạch. Năm 2021, bậc mầm non có kế hoạch tuyển dụng 249 chỉ tiêu giáo viên nhưng tuyển được 43 người, đạt 17% so với kế hoạch. Cấp tiểu học tuyển dụng 183 giáo viên, chỉ tuyển được 34 người, đạt 19% so với kế hoạch. Cấp THCS tuyển dụng 189 giáo viên nhưng chỉ tuyển được 38 người, đạt 20% so với kế hoạch.
Từ thực tế đó, lãnh đạo Sở GD&ĐT kiến nghị các cấp có thẩm quyền tiếp tục chỉ đạo việc tuyển dụng, bố trí, sắp xếp đội ngũ theo hướng ưu tiên biên chế để tuyển dụng giáo viên cho những môn học mới ở các cấp học nhằm đáp ứng kịp thời nguồn tuyển dụng theo lộ trình đổi mới chương trình giáo dục phổ thông năm 2018.
Trước mắt, cần linh hoạt bố trí, sắp xếp đội ngũ giáo viên hiện có, những khối lớp triển khai thực hiện chương trình mới (lớp 1, lớp 2, lớp 6) cần được ưu tiên bảo đảm đủ số lượng giáo viên theo quy định đối với mỗi cấp học.
Trong trường hợp chưa thể bố trí đủ giáo viên theo định mức, cần có giải pháp tạm thời, phù hợp với đặc điểm từng trường, địa phương để bảo đảm “có học sinh thì phải có giáo viên đứng lớp”. Rà soát sử dụng tối đa nguồn giáo viên hiện có, như điều chuyển giáo viên từ nơi thừa sang nơi thiếu, nghiên cứu phương án một giáo viên dạy ở hai trường trên cùng địa bàn.
Cụ thể, những giáo viên chưa dạy đủ số tiết theo định mức quy định, có thể phân công dạy đủ số tiết ở đơn vị trường khác có khoảng cách gần nhau về địa lý. Trường hợp, giáo viên dạy vượt định mức thì thực hiện chế độ chi trả đầy đủ, hợp lý và được sự đồng thuận của giáo viên.
Toàn tỉnh đang thiếu 1.265 giáo viên các cấp học, bậc học.
Các địa phương không tinh giản biên chế đối với giáo viên mầm non trong ba năm học (giai đoạn 2021-2023) để có đủ giáo viên tối thiểu giảng dạy trong bối cảnh cấp học này đang thiếu nhiều giáo viên.
Tìm nguồn tuyển ở đâu?
Liên quan số lượng đội ngũ giáo viên, trong đó có giáo viên mầm non, ngày 20.12.2021, Bộ GD&ĐT có Công văn số 5973/BGDĐT-GDMN về việc tăng cường các điều kiện bảo đảm huy động trẻ mầm non đến trường.
Trên cơ sở văn bản của Bộ GD&ĐT, UBND tỉnh có văn bản gửi sở, ban, ngành tỉnh, UBND các huyện, thị xã, thành phố thực hiện một số nội dung. UBND tỉnh giao Sở GD&ĐT chủ trì, phối hợp với các đơn vị liên quan rà soát, nghiên cứu xây dựng, đề xuất cơ quan có thẩm quyền ban hành các chính sách đối với giáo dục mầm non phù hợp Luật Giáo dục sửa đổi và phù hợp với điều kiện thực tế tại địa phương.
Từ đó, tiếp tục tham mưu UBND tỉnh trình HĐND tỉnh ban hành chính sách đầu tư phát triển giáo dục mầm non theo quy định của Đảng và Nhà nước; triển khai thực hiện hiệu quả các nghị quyết về chính sách đối với ngành Giáo dục đã được HĐND tỉnh ban hành, chỉ đạo các cơ sở giáo dục mầm non rà soát số người lao động làm việc trong cơ sở giáo dục mầm non dân lập, tư thục và cơ sở giáo dục mầm non chưa được hỗ trợ do bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh Covid-19; tham mưu triển khai các chính sách hỗ trợ theo quy định, đồng thời tăng cường các giải pháp của tỉnh để hỗ trợ cho các cơ sở giáo dục mầm non dân lập, tư thục bảo đảm duy trì hoạt động trong thời gian tới.
Tổ chức đánh giá kết quả thực hiện mục tiêu phát triển giáo dục mầm non trên địa bàn so sánh với mục tiêu tại Quyết định số 1677/QĐ-TTg ngày 3.12.2018 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Phát triển giáo dục mầm non giai đoạn 2018-2025”.
Đề xuất các giải pháp khả thi, phù hợp để triển khai thực hiện trong giai đoạn 2022-2025. Đặc biệt quan tâm hướng dẫn đánh giá, bổ sung các điều kiện để chuẩn bị cho việc xây dựng, triển khai Đề án Phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo 3 tuổi và 4 tuổi; nâng cao chất lượng phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo 5 tuổi.
Chủ trì, phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố thực hiện tốt các chính sách, đầu tư phát triển giáo dục mầm non theo Nghị định số 105/2020/NĐ-CP ngày 8.9.2020 của Chính phủ quy định chính sách phát triển giáo dục mầm non và các chính sách khuyến khích của Đảng và Nhà nước để thu hút nguồn lực, đầu tư phát triển giáo dục mầm non.
Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với Sở GD&ĐT, các cơ quan liên quan thẩm định, cân đối và ưu tiên bố trí nguồn vốn từ các chương trình, dự án để triển khai có hiệu quả Đề án bảo đảm cơ sở vật chất cho chương trình giáo dục mầm non và giáo dục phổ thông giai đoạn 2017-2025 theo quy định của Luật Đầu tư công.
Sở Tài chính phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư phân bổ kinh phí từ các chương trình mục tiêu quốc gia, chương trình mục tiêu, đề án có liên quan để tiếp tục duy trì thành quả phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em mẫu giáo 5 tuổi và phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ mẫu giáo 3 tuổi và 4 tuổi; phối hợp Sở GD&ĐT, các đơn vị liên quan tham mưu UBND tỉnh bố trí kinh phí bảo đảm huy động trẻ mầm non đến trường (nếu có).
Đáng chú ý, UBND tỉnh yêu cầu Sở Nội vụ phối hợp với Sở GD&ĐT, UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các cơ sở giáo dục mầm non rà soát, xác định nhu cầu giáo viên mầm non còn thiếu để xây dựng kế hoạch tuyển dụng, bổ sung số lượng giáo viên mầm non bảo đảm theo định mức quy định, số lượng biên chế được cấp có thẩm quyền phân bổ và phù hợp theo Nghị quyết số 102/NQ-CP ngày 3.7.2020 của Chính phủ về giải pháp đối với biên chế sự nghiệp giáo dục và y tế. UBND tỉnh cũng yêu cầu thực hiện nội dung này (tuyển dụng giáo viên) theo quy định tại Thông tư liên tịch số 06/2015/TTLT-BGDĐT-BNV ngày 16.3.2015 của Bộ GD&ĐT, Bộ Nội vụ quy định về danh mục vị trí việc làm và định mức số lượng người làm việc trong các cơ sở giáo dục mầm non công lập” theo tinh thần “có học sinh thì phải có giáo viên đứng lớp”.
Sở Lao động - Thương binh và Xã hội chủ trì, phối hợp với Sở GD&ĐT cùng các ngành, đoàn thể có liên quan có kế hoạch tổ chức kiểm tra việc thực hiện các nội dung có liên quan đến việc bảo vệ quyền lợi người lao động và quyền trẻ em trong lĩnh vực giáo dục mầm non.
Văn bản của UBND tỉnh còn yêu cầu “bảo đảm sĩ số trẻ em/nhóm, lớp theo quy định tại Điều lệ trường mầm non”. Điều này có nghĩa, nếu bố trí đúng sĩ số học sinh, số lớp học sẽ tăng lên, kèm theo đó phải tăng số lượng giáo viên. Như vậy, yêu cầu bố trí đúng, đủ số lượng giáo viên (theo định biên) ở các cấp học, bậc học, trong đó có bậc học mầm non đã trở nên bức thiết. Nhưng, một câu hỏi không mới và chưa bao giờ cũ lại được đặt ra: nguồn tuyển giáo viên ở đâu?
Việt Đông