Người dân thực hiện các thủ tục hành chính về BHYT, BHXH tại cơ quan BHXH tỉnh.
Ngày 22.11.2012, Bộ Chính trị khoá XI ban hành Nghị quyết số 21-NQ/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) giai đoạn 2012-2020.
Đến nay, sau 8 năm triển khai thực hiện, Tây Ninh đã đạt được nhiều kết quả tích cực, nhận thức của người dân về lợi ích của chính sách BHXH, BHYT ngày càng tăng, tỷ lệ tham gia BHXH, BHYT trên địa bàn tăng.
Người dân có sự chủ động tìm hiểu và đăng ký tham gia BHXH, BHYT nhằm bảo đảm chất lượng cuộc sống cho bản thân và gia đình, qua đó khẳng định tầm quan trọng của chính sách BHXH, BHYT trong hệ thống an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước ta.
Những kết quả khả quan
Ngay sau khi Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 21-NQ/TW về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác BHXH, BHYT giai đoạn 2012-2020 (gọi tắt là Nghị quyết 21), ngày 30.1.2013, Tỉnh uỷ Tây Ninh ban hành Chương trình hành động số 30-CTr/TU về thực hiện Nghị quyết số 21 của Bộ Chính trị.
Theo đó, BHXH tỉnh Tây Ninh phổ biến, quán triệt nội dung các văn bản trên đến toàn thể công chức, viên chức và người lao động tại các đơn vị thuộc hệ thống BHXH tỉnh. Qua đó, giúp mỗi công chức, viên chức và người lao động nhận thức rõ hơn ý nghĩa và tầm quan trọng của chính sách BHXH, BHYT trong hệ thống an sinh xã hội, góp phần thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo đảm ổn định chính trị và phát triển kinh tế - xã hội.
Sau 8 năm thực hiện Nghị quyết 21, số người tham gia và thụ hưởng chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh tăng lên nhanh chóng. Việc thu, chi BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) luôn bảo đảm chỉ tiêu, kế hoạch được giao.
Trong đó, công tác thu được BHXH tỉnh xác định là nhiệm vụ trọng tâm với mục tiêu thu đủ, kịp tiến độ, bảo đảm số thu năm sau cao hơn năm trước. Từ năm 2012 đến nay, số thu luôn tăng. Cụ thể, số thu năm 2012 đạt gần 1.357 tỷ đồng; năm 2019 đạt 4.287 tỷ đồng, tăng 315,92%; riêng năm 2020 là 4.637,74 tỷ đồng.
Tính đến hết năm 2020, toàn tỉnh có 224.143 người tham gia BHXH, tăng 95.341 người với tỷ lệ tăng 74,02% so với năm 2012. Trong đó, số người tham gia BHXH bắt buộc là 214.342 người, tăng 89.230 người so với năm 2012 (tăng 71,32%); số người tham gia BHXH tự nguyện là 9.801 người, tăng 6.111 người so với năm 2012 (tăng 165,61%); số người tham gia BHTN là 203.410 người, tăng 88.170 người so với năm 2012 (tăng 76,51%).
Số người tham gia BHYT hằng năm cũng tăng đáng kể. Năm 2020, số người tham gia BHYT là 973.461 người, tỷ lệ bao phủ BHYT là 85,89%, đạt mục tiêu của Nghị quyết 21 đề ra (trên 80% dân số tham gia BHYT); so với năm 2012 tăng 448.770 người, với tỷ lệ tăng 85,53%.
Nhận thức được lợi ích của chính sách BHXH, BHYT, thời gian qua, người dân tự tìm hiểu và tham gia BHXH tự nguyện, BHYT nhằm bảo đảm chất lượng cuộc sống. Trong đó, BHYT rất thiết thực với cuộc sống của người dân, nhất là những người có hoàn cảnh khó khăn, thường xuyên ốm đau, bệnh tật.
Những năm qua, BHXH tỉnh sử dụng an toàn và bảo đảm cân đối Quỹ BHXH trong dài hạn; quản lý, sử dụng có hiệu quả và bảo đảm cân đối Quỹ BHYT. Từ năm 2012-2020, BHXH tỉnh tiếp nhận hơn 14 triệu lượt hồ sơ giám định BHYT, với số tiền chi khám, chữa bệnh BHYT hơn 14 ngàn tỷ đồng; tiếp nhận và giải quyết các chế độ BHXH, BHTN cho hơn 1.521.882 lượt người với số tiền 10.992,3 tỷ đồng.
Để đạt được những thành tựu trên, BHXH tỉnh chủ trì, phối hợp với Sở Y tế, các cơ sở khám, chữa bệnh (KCB) BHYT thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm hạn chế tình trạng trục lợi Quỹ BHYT, ứng dụng hệ thống thông tin giám định BHYT; thực hiện thanh toán, quyết toán chi phí KCB BHYT đối với các cơ sở KCB BHYT trên Hệ thống thông tin giám định BHYT, bảo đảm công khai, minh bạch và nhanh chóng.
Công tác giải quyết chế độ chính sách và chi trả các chế độ BHXH cho người lao động được thực hiện kịp thời, bảo đảm đầy đủ quyền lợi người tham gia. Công tác chi trả các chế độ BHXH luôn được BHXH tỉnh quan tâm, cải tiến từ phương thức chi trả đến chất lượng phục vụ, linh hoạt trong từng điều kiện, không để thất thoát, tiêu cực trong chi trả. Việc chi trả lương hưu và trợ cấp BHXH hằng tháng qua ATM và hệ thống bưu điện nhằm tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho người hưởng.
Tổ chức bộ máy BHXH, BHYT được kiện toàn, nâng cao chất lượng hoạt động, công tác quản lý nhà nước về BHXH, BHYT được tăng cường. Công tác cải cách thủ tục hành chính, đẩy mạnh ứng dụng CNTT vào các hoạt động nghiệp vụ tại BHXH tỉnh cũng được chú trọng triển khai qua giao dịch điện tử; duy trì việc tiếp nhận, trả kết quả thủ tục hành chính trực tiếp tại bộ phận “Một cửa” cấp tỉnh, cấp huyện và dịch vụ bưu chính công ích, với tinh thần phục vụ tốt nhất quyền lợi của người tham gia và đã được doanh nghiệp, người dân ghi nhận, đánh giá cao.
Công tác phối hợp giữa ngành BHXH và các ngành có liên quan được thực hiện chặt chẽ thông qua quy chế phối hợp. Công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật, chính sách, chế độ về BHXH, BHYT được quan tâm, thực hiện với hình thức ngày càng đa dạng, phong phú.
Vẫn còn khó khăn, thách thức
Qua 8 năm thực hiện Nghị quyết 21 của Bộ Chính trị, bên cạnh những thuận lợi, công tác triển khai thực hiện cũng gặp không ít khó khăn, thách thức. Ông Nguyễn Văn Huấn- Giám đốc BHXH tỉnh cho biết, thời gian qua, công tác phát triển người tham gia BHXH, BHTN có chuyển biến tích cực song vẫn còn thấp.
Tỷ lệ người dân tham gia BHYT nói chung đạt so với mục tiêu Nghị quyết 21 đề ra, nhưng tỷ lệ học sinh, sinh viên tham gia BHYT chưa đạt mục tiêu của tỉnh. Tính đến ngày 31.12.2020, tỷ lệ học sinh, sinh viên tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh chỉ đạt 94,44% (mục tiêu đạt 100%).
Năm 2020, đại dịch Covid- 19 diễn ra phức tạp, ảnh hưởng đến sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp cũng như việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT đối với người lao động; công tác phát triển người tham gia BHXH, BHYT, BHTN gặp rất nhiều khó khăn, số người tham gia BHXH, BHYT có chiều hướng giảm mạnh; tình trạng nợ BHXH, BHTN của các đơn vị sử dụng trên địa bàn vẫn còn xảy ra làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động. Nợ tại các doanh nghiệp phá sản, mất tích, chủ bỏ trốn chưa có phương án xử lý.
Chất lượng KCB BHYT tăng lên đáng kể, song chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân- nhất là tuyến cơ sở; thủ tục hành chính trong KCB BHYT chưa làm hài lòng đối với người tham gia, thụ hưởng. Hệ thống đại lý thu BHXH tự nguyện ở các xã, phường hoạt động chưa hiệu quả, chưa gây sự chú ý và thu hút người dân tham gia BHXH tự nguyện.
Công tác truyền thông mặc dù được quan tâm đẩy mạnh bằng nhiều hình thức, song nhận thức của một bộ phận người dân và người lao động, chủ sử dụng lao động- nhất là những doanh nghiệp ngoài quốc doanh và người lao động tự do về chính sách BHXH, BHYT còn hạn chế.
Một bộ phận người dân có tư tưởng ỷ lại, trông chờ vào chính sách nên chưa tích cực, chủ động tham gia. Đối với BHXH tự nguyện, chưa thu hút được người tham gia, người dân không có thói quen tham gia khi trẻ để hưởng tuổi già…
Bên cạnh đó, nhận thức về vai trò của chính sách BHXH, BHYT ở một số địa phương, cán bộ, tổ chức, doanh nghiệp, cơ sở KCB BHYT và người dân chưa đúng, chưa đầy đủ; công tác truyền thông chính sách pháp luật về BHXH, BHYT có thời điểm chưa nhận được sự quan tâm, chú trọng của một số cấp uỷ, chính quyền cơ sở; công tác quản lý nhà nước về BHXH, BHYT có lúc, có nơi chưa được coi trọng; đời sống và thu nhập một bộ phận người lao động, người dân còn thấp nên chưa chủ động tham gia BHXH, BHYT hoặc có xu hướng hưởng chế độ BHXH một lần khi nghỉ việc để có vốn làm ăn…
Tăng cường giải pháp
Theo ông Nguyễn Văn Huấn- Giám đốc BHXH tỉnh, sau 8 năm triển khai thực hiện Nghị quyết 21 của Bộ Chính trị và Chương trình hành động số 30-CTr/TU của Tỉnh uỷ, chính sách BHXH, BHYT nhận được sự quan tâm, lãnh đạo của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh và sự phối hợp chặt chẽ giữa các ngành liên quan- nhất là những ngành quản lý nhà nước về BHXH, BHYT.
Chính vì vậy, chính sách BHXH, BHYT dần đi vào cuộc sống và phát huy hiệu quả tích cực. Song, trong thời gian tới, công tác BHXH, BHYT trên địa bàn tỉnh cần có những giải pháp thiết thực, phù hợp, hiệu quả chính xác hơn.
“Mục tiêu phấn đấu của BHXH tỉnh là đến năm 2025, toàn tỉnh có khoảng 45% lao động trong độ tuổi tham gia BHXH. Trong đó, nông dân và lao động khu vực phi chính thức tham gia BHXH tự nguyện chiếm khoảng 2,5% lực lượng lao động trong độ tuổi; khoảng 35% lực lượng lao động trong độ tuổi tham gia BHTN; khoảng 55% số người sau độ tuổi nghỉ hưu được hưởng lương hưu, BHXH hằng tháng và trợ cấp hưu trí xã hội; chỉ số đánh giá mức độ hài lòng của người tham gia BHXH đạt mức 85% và trên 90% dân số tham gia BHYT.
Để thực hiện được mục tiêu này, về phía cơ quan BHXH sẽ có những giải pháp với mục tiêu lớn nhất là làm sao mang lại những lợi ích thiết thực, an toàn, tạo được niềm tin nhiều nhất cho người lao động, người tham gia BHYT trên địa bàn tỉnh”- ông Nguyễn Văn Huấn chia sẻ.
Trong thời gian tới, BHXH tỉnh sẽ tăng cường một số giải pháp trọng tâm như: tích cực, chủ động báo cáo, tham mưu, đề xuất với cấp uỷ, chính quyền từ tỉnh đến cơ sở có nhiều giải pháp hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo việc thực hiện chính sách BHXH, BHYT trên địa bàn đạt mục tiêu Nghị quyết đề ra; đổi mới nội dung, hình thức tuyên truyền, phổ biến chính sách, pháp luật BHXH, BHYT nhằm chuyển đổi nhận thức trong cán bộ đảng viên, quần chúng, tạo sự đồng thuận, thống nhất trong việc triển khai thực hiện chính sách; phát triển mạng lưới đại lý ngày càng lớn mạnh, làm cánh tay nối dài của cơ quan BHXH đến tận cơ sở.
Đặc biệt, BHXH tỉnh sẽ phối hợp với ngành Y tế, các cơ sở KCB nâng cao chất lượng khám và điều trị bệnh cho người tham gia. Qua đó, tạo niềm tin vững chắc cho nhân dân vào chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước ta trong giai đoạn hiện nay và trong tương lai.
Đồng thời tiếp tục đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tiến tới thực hiện dịch vụ công trực tuyến mức độ 4; triển khai ứng dụng VssID- BHXH số rộng rãi trong mọi tầng lớp nhân dân; hiện đại hoá quản lý, ứng dụng công nghệ, phương pháp quản lý tiên tiến trong tổ chức thực hiện chính sách bảo đảm nhanh, chính xác, kịp thời hướng tới sự hài lòng của tổ chức, cá nhân tham gia; tăng cường công tác thanh tra kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý hành vi vi phạm về chính sách BHXH, BHYT.
Lê Thuỳ
