Bà Liên trình bày vụ việc.
Viên chức có nguyện vọng xin nghỉ việc đã gửi đơn thông báo cho đơn vị sử dụng lao động biết trước 45 ngày. Hết khoảng thời gian này, viên chức tự ý nghỉ việc đã không nhận được quyết định cho thôi việc từ phía cơ quan có thẩm quyền, gây khó khăn trong việc hưởng quyền lợi liên quan. Đó là trường hợp của bà Nguyễn Thị Kiều Liên (SN 1988, ngụ ấp Hoà Bình, xã Hoà Hiệp, huyện Tân Biên).
Viên chức nghỉ việc có báo trước
Bà Liên nguyên là giáo viên của Trường mầm non Hoạ Mi (xã Hoà Hiệp). Bà Liên bắt đầu làm việc tại trường này từ năm 2013, hợp đồng lao động đã ký lần gần đây nhất là “không xác định thời hạn”. Thời gian qua, gia đình bà Liên gặp khó khăn do không có người chăm lo con nhỏ (một bé 11 tháng tuổi, một bé đang học lớp 1), khi dịch bệnh Covid-19 ngày càng diễn biến phức tạp. Với hoàn cảnh như vậy, bà Liên không còn an tâm công tác vì phải dành nhiều thời gian để chăm lo các con, cha và mẹ già.
Ngày 20.8.2021, bà Liên gửi đơn xin nghỉ việc lên Ban giám hiệu Trường mầm non Hoạ Mi, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Tân Biên (Phòng GD&ĐT). Mặc dù đã gửi đơn nhằm thông báo rõ nguyện vọng xin nghỉ việc của mình để nhà trường và Phòng GD&ĐT biết trước, nhưng bà Liên vẫn tiếp tục công tác đến hết 45 ngày sau đó theo đúng quy định của pháp luật. Tức bà Liên bắt đầu tự nghỉ việc từ sau ngày 5.10.2021.
Bà Liên cho hay, bà tự nghỉ việc sau khoảng thời gian như trên vì không biết đến bao giờ mới được cơ quan có thẩm quyền giải quyết. Vào ngày 4.10.2021, bà có nhận được Công văn số 1230 ngày 15.9.2021 của UBND huyện Tân Biên với nội dung: “UBND huyện thống nhất chưa giải quyết nghỉ việc đối với bà Nguyễn Thị Kiều Liên. Lý do, hiện chưa bố trí được giáo viên thay thế vị trí của bà Nguyễn Thị Kiều Liên”.
Theo đơn của bà Liên gửi đến Báo Tây Ninh, việc UBND huyện Tân Biên ban hành công văn như trên là trái với quy định tại điểm a, khoản 1 Điều 35 Bộ luật Lao động năm 2019. Ngoài ra, còn trái với quy định tại khoản 4, Điều 29; điểm d, khoản 5 và khoản 6 Điều 29 Luật Viên chức năm 2010 (có hiệu lực thi hành từ ngày 1.1.2012).
Cũng theo đơn trình bày của bà Liên, Công văn số 1230 của UBND huyện Tân Biên căn cứ vào Tờ trình của Phòng GD&ĐT và điểm d, khoản 2 Điều 57 Nghị định 115/2020/NĐ-CP ngày 25.9.2020 của Chính phủ (quy định về tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức) để chưa giải quyết cho thôi việc “do yêu cầu công tác và chưa bố trí được người thay thế”.
Nội dung quy định này không định lượng về mặt thời gian, chưa giải quyết cho thôi việc có thể kéo dài bao lâu, khi vận dụng pháp luật phải hiểu là có thể chưa giải quyết cho thôi việc trong khung luật định. Trong trường hợp này là 45 ngày nhưng không đồng nghĩa có quyền kéo dài vô thời hạn.
Ngày 18.11.2021, bà Liên nhận được Thông báo số 594 ngày 17.11.2021 của UBND huyện Tân Biên về việc “đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc của viên chức”, mà không ban hành quyết định chấm dứt hợp đồng lao động đối với bà Liên. Do vậy, bà Liên không được hưởng các quyền lợi về bảo hiểm liên quan. Cụ thể, bà Liên cho biết, BHXH huyện yêu cầu bà phải cung cấp quyết định cho thôi việc theo đúng quy định từ cấp có thẩm quyền. Nguyện vọng của bà Liên là được UBND huyện Tân Biên ra quyết định cho thôi việc, để phía công ty bảo hiểm giải quyết quyền lợi cho bà.
Vẫn không được quyết định cho thôi việc
Ông Bùi Minh Chánh- Cán bộ tổ chức Phòng GD&ĐT cho biết, việc UBND huyện Tân Biên ban hành Thông báo số 594 là thực hiện theo nguyện vọng của bà Liên. Bà Liên đã nhận được Công văn số 1230 của UBND huyện trước đó về việc chưa giải quyết thôi việc đối với bà do chưa bố trí được giáo viên thay thế, nhưng bà vẫn tự ý nghỉ việc và cam kết không nhận lương kể từ ngày 5.10.2021.
Nên UBND huyện ban hành Thông báo trên với nội dung: “UBND huyện Tân Biên thông báo viên chức đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc. Bà Nguyễn Thị Kiều Liên… đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc tại Trường mầm non Hoạ Mi kể từ ngày 6.10.2021”.
Ông Chánh còn cho biết thêm, trường hợp trong khoảng thời gian 45 ngày sau khi viên chức có đơn xin nghỉ việc mà UBND huyện không ban hành bất cứ văn bản nào trả lời, thì khi hết thời hạn này, huyện phải ra quyết định cho thôi việc đối với bà Liên.
Đằng này, UBND huyện đã có Công văn số 1230 trả lời cho bà Liên biết rõ là chưa giải quyết nghỉ việc đối với bà nhưng bà vẫn tự ý nghỉ việc. Do vậy, UBND huyện Tân Biên chỉ ban hành thông báo về việc viên chức Nguyễn Thị Kiều Liên đã đơn phương chấm dứt hợp đồng làm việc tại Trường mầm non Hoạ Mi.
Bà Nguyễn Thị Thu Yên- Trưởng Phòng GD&ĐT chia sẻ, huyện Tân Biên đang thiếu giáo viên mầm non, toàn huyện có 174 giáo viên mầm non/126 lớp. Riêng tại Trường mầm non Hoạ Mi có 8 giáo viên/8 lớp (tính luôn cả giáo viên Nguyễn Thị Kiều Liên).
Công tác tuyển dụng giáo viên mầm non trong nhiều năm qua có khó khăn. Nhà trường và Phòng GD&ĐT đang theo dõi sĩ số các em theo học tại trường trong thời gian tới, nhằm có hướng cân đối giáo viên đứng lớp rồi sẽ giải quyết cho cô Liên nghỉ việc theo nguyện vọng. Thực tế, nhà trường và Phòng GD&ĐT đã nhiều lần vận động, thuyết phục cô Liên tiếp tục công tác nhưng cô kiên quyết nghỉ việc.
Theo ý kiến của ông Nguyễn Văn Nho- Phó trưởng Ban Chính sách pháp luật - Quan hệ lao động, Chủ nhiệm Văn phòng tư vấn pháp luật Công đoàn Tây Ninh thuộc cơ quan Liên đoàn Lao động tỉnh Tây Ninh: lý do thôi việc của bà Liên là có cơ sở và theo quy định của pháp luật. Bà xin thôi việc trong lúc không người trông coi con nhỏ, dịch bệnh đang diễn biến nguy hiểm.
Viên chức Liên đã xin thôi việc theo đúng quy định tại điểm a, khoản 1 Điều 35 Bộ luật Lao động năm 2019 và quy định tại khoản 4 Điều 29; điểm d khoản 5, khoản 6 Điều 29 Luật Viên chức năm 2010. Bà Liên gửi đơn xin nghỉ việc lên Ban giám hiệu Trường mầm non Hoạ Mi, Phòng GD&ĐT nêu rõ nguyện vọng xin nghỉ việc của mình, đến khi hết thời hạn báo trước 45 ngày thì bà Liên bắt đầu nghỉ việc theo quy định của pháp luật.
Đối với phần ý kiến của ông Chánh và bà Yên, ông Nho có ý kiến như sau: lý do thôi việc của bà Liên là có cơ sở và theo quy định của pháp luật. Công văn số 1230 của UBND huyện Tân Biên về việc chưa giải quyết cho bà Liên nghỉ việc là không phù hợp với nguyện vọng của viên chức, thiếu cơ sở pháp lý được quy định tại điểm a, khoản 3 Điều 57 Nghị định 115/2020/NĐ-CP ngày 25.9.2020 của Chính phủ: “…
Trong thời hạn 5 ngày làm việc kể từ ngày nhận được văn bản đề nghị của viên chức, nếu đồng ý cho viên chức thôi việc thì người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập chấm dứt hợp đồng làm việc và giải quyết chế độ thôi việc cho viên chức theo quy định.
Trường hợp không đồng ý cho viên chức thôi việc thì phải trả lời viên chức bằng văn bản và nêu rõ lý do theo quy định”. Việc trả lời bằng văn bản, nếu viên chức không đồng ý thì có quyền khiếu nại hoặc khởi kiện vụ án hành chính.
Ông Nho còn cho hay, khi nhận được đơn xin thôi việc, đơn vị sử dụng lao động không có thông báo hay quyết định tuyển dụng hoặc điều động người để thay thế vị trí của bà Liên trong phạm vi 45 ngày theo thời gian đã báo trước khi nghỉ việc.
Trong quá trình xin thôi việc của bà Liên, do ảnh hưởng bởi tình hình dịch bệnh Covid-19 nên thực tế là không có tập trung trẻ em mầm non để dạy. Thông báo số 594 của UBND huyện Tân Biên cũng không có nêu việc bà Liên đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động là trái quy định pháp luật hay tự ý bỏ việc. Nên việc UBND huyện Tân Biên không ban hành quyết định chấm dứt hợp đồng lao động của viên chức, để bà Liên được hưởng các chế độ là chưa phù hợp quy định của pháp luật.
Quốc Sơn
Tại điểm a, khoản 1 Điều 35 Bộ luật Lao động ngày 20.11.2019 có quy định: “Người lao động có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động nhưng phải báo trước cho người sử dụng lao động như sau: Ít nhất 45 ngày nếu làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn...”.
Ngoài ra, khoản 4 Điều 29 Luật Viên chức năm 2010 (có hiệu lực thi hành từ này 1.1.2012) quy định: “Viên chức làm việc theo hợp đồng làm việc không xác định thời hạn có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng nhưng phải thông báo bằng văn bản cho người đứng đầu đơn vị sự nghiệp công lập biết trước ít nhất 45 ngày; trường hợp viên chức ốm đau hoặc bị tai nạn đã điều trị 6 tháng liên tục thì phải báo trước ít nhất 3 ngày”.
Tại điểm d, khoản 5 Điều 29 Luật Viên chức năm 2010 cũng có quy định: “Bản thân hoặc gia đình thật sự có hoàn cảnh khó khăn không thể tiếp tục thực hiện hợp đồng”.
